Ιστορικό: Στην κλινική μας πρακτική, έχουμε βιώσει μια συνεχή αύξηση της νοσηρότητας των ηλικιωμένων στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια του Αυγούστου.

Μέθοδοι: Μελέτη του Αύγουστου: Αναλύσαμε και συγκρίναμε προοπτικά τη νοσηρότητα των ηλικιωμένων ασθενών (≥ 75 ετών) μεταξύ Αυγούστου και Νοεμβρίου του ίδιου έτους (2010), χρησιμοποιώντας δεδομένα από τους SOS Doctors (δίκτυο ιατρών που πραγματοποιούν κατ' οίκον επισκέψεις).

Αποτελέσματα: Αναλύσαμε δεδομένα για 739 και 738 κατ' οίκον επισκέψεις ηλικιωμένων ασθενών τον Αύγουστο και τον Νοέμβριο, αντίστοιχα. Συνολικά, οι πιο συχνές διαγνώσεις ήταν καρδιαγγειακές (17,6%), μυοσκελετικές (10,7%), γαστρεντερικές (9,5%), αναπνευστικές (8,5%), νεφρικές/ουρολογικές (8,1%) και νευρολογικές/ψυχιατρικές (7,9%). Τον Αύγουστο, οι ασθενείς ήταν μεγαλύτεροι σε ηλικία (p  0,01), έφεραν βαρύτερο φορτίο νόσου (όπως συνάγεται από συγκεκριμένους τύπους συννοσηρότητας και συναφείς ιατρικές καταστάσεις), τους συνιστούσαν συχνότερα επείγουσα νοσηλεία (p  0,01) και είχαν χειρότερη έκβαση της πρωτοπαθούς νόσου (p  0,05). Η θνησιμότητα των ηλικιωμένων που επισκέφθηκαν τον Αύγουστο ήταν σημαντικά υψηλότερη σε σύγκριση με τον Νοέμβριο (5% έναντι 2%, p  0,01)
Συμπέρασμα: Η νοσηρότητα και η θνησιμότητα των ηλικιωμένων ασθενών ήταν σημαντικά υψηλότερη τον Αύγουστο σε σύγκριση με τον Νοέμβριο, τεκμηριώνοντας τον άτυπο όρο "Αυγουστίτιδα" για τους Έλληνες ηλικιωμένους. Μεγάλες, προοπτικές πληθυσμιακές μελέτες είναι επιβεβλημένες για την περαιτέρω διαφώτιση αυτού του πεδίου.

Σκοπός. Να εκτιμηθεί η επιβάρυνση των ρευματικών ασθενειών όσον αφορά την αναπηρία και την αξιοποίηση της υγειονομικής περίθαλψης στον γενικό ενήλικα πληθυσμό της Ελλάδας.
Μέθοδοι. Η μελέτη διεξήχθη με βάση το συνολικό ενήλικο πληθυσμό επτά κοινοτήτων (8547 άτομα), καθώς και σε 2100 από τα 5686 τυχαία επιλεγμένα άτομα σε άλλες δύο κοινότητες. Οι ρευματολόγοι επισκέφθηκαν τους συμμετέχοντες στα σπίτια τους για να αξιολογήσουν τον επιπολασμό έξι δεικτών νοσηρότητας σχετικά με την αναπηρία και τη χρήση της υγειονομικής περίθαλψης που σχετίζεται με ρευματικές ασθένειες ή άλλες ομάδες σημαντικών ασθενειών.
Αποτελέσματα. Το ποσοστό συμμετοχής στη μελέτη ήταν 82,1%. Ο επιπολασμός των χρόνιων προβλημάτων υγείας, η μακροχρόνια αναπηρία, η βραχυχρόνια αναπηρία, οι επισκέψεις στα γραφείων των γιατρών και η χρήση συνταγογραφούμενων ή μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων λόγω των ρευματικών νόσων στο σύνολο του ενήλικου πληθυσμού-στόχου ήταν 14,3, 4,3, 2,9, 2,8, 7,2 και 2,0 %, αντίστοιχα. Σε σύγκριση με όλες τις άλλες κύριες ομάδες ασθενειών, οι ρευματικές ασθένειες ήταν η συνηθέστερη αιτία χρόνιων προβλημάτων υγείας (38,7%), μακροχρόνιας ανικανότητας (47,2%), βραχυπρόθεσμης αναπηρίας (26,2%) και επισκέψεων των ιατρών (20,5%) ενώ κατέχουν τη δεύτερη θέση για τη χρήση συνταγογραφούμενων φαρμάκων (24,0%) ή μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων (17,7%). Οι ρευματικές ασθένειες ήταν η κύρια αιτία νοσηρότητας σε πέντε από τους έξι δείκτες στα άτομα ηλικίας ≤65 ετών. Η ανάλυση λογικής παλινδρόμησης αποκάλυψε μια συσχέτιση γυναικείου φύλου, ηλικίας ≥45 ετών και παχυσαρκίας με σχεδόν όλους τους δείκτες νοσηρότητας που σχετίζονται με τις ρευματικές ασθένειες.
Συμπέρασμα. Αυτά τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι οι ρευματικές ασθένειες αποτελούν σημαντικό πρόβλημα της δημόσιας υγείας και πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά τον σχεδιασμό της προπτυχιακής και μεταπτυχιακής ιατρικής εκπαίδευσης, της έρευνας και των υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης.

Η ποσοστιαία αναλογία και η διάρκεια ζωής των ηλικιωμένων στον 21ο  αιώνα συνεχίζει να αυξάνεται σε σχέση με τον συνολικό πληθυσμό . Η διαχείριση της δυναμικά
 αυξανόμενης ομάδας των ηλικιωμένων ατόμων διαφοροποιείται στα άτομα της τρίτης (60 ή 65+ ετών) και της τέταρτης (80 ή 85+ ετών) ηλικίας. Επιπλέον, αποτελεί πρόκληση ορόσημο λόγω των μεγάλων επιπτώσεων στην υγεία εξαιτίας των χρόνιων μη μεταδιδόμενων νόσων που σχετίζονται με την αυξημένη και πολύμορφη νοσηρότητα με την πρόοδο της ηλικίας. Τα ερωτήματα κλειδιά που εγείρονται είναι κατά πόσο η γήρανση του πληθυσμού θα συνοδεύεται από μεγαλύτερες περιόδους καλής υγείας, βιώσιμης αίσθηση ευεξίας, διάρκειας κοινωνικής δέσμευσης και διατήρησης της παραγωγικότητας ή θα σχετίζεται με μεγαλύτερη νοσηρότητα, αναπηρία και εξάρτηση. Η κατανόηση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της γήρανσης, η ετερογένεια και η ποικιλομορφία των ηλικιωμένων ατόμων είναι καίριας σημασίας, ώστε η ανθρωπότητα να εκμεταλλευτεί με τον καλύτερο και πιο ωφέλιμο τρόπο τους πόρους που είναι συνυφασμένοι με αυτούς, εφαρμόζοντας την υπάρχουσα γνώση και κατευθύνοντας την έρευνα προς την πρόληψη και τη θεραπεία των καρδιαγγειακών νόσων, των εγκεφαλικών
επεισοδίων, του διαβήτη και του καρκίνου.

Σκοπός της μελέτης είναι να υπολογιστεί η επιβάρυνση του ενήλικου πληθυσμού της Ελλάδας από τα ρευματικά νοσήματα, με δείκτες την ανικανότητα και τη χρήση των υπηρεσιών υγείας λόγω αυτών. Συμμετείχε ο ενήλικος πληθυσμός 7 κοινοτήτων (8547 συμμετέχοντες) καθώς και άλλα 2100 τυχαία επιλεγμένα άτομα από τα 5686 άλλων δύο κοινοτήτων. Οι ρευματολόγοι πραγματοποίησαν κατοίκον επισκέψεις στους συμμετέχοντες προκειμένου να εκτιμήσουν το ποσοστό ανικανότητας και χρήσης των υπηρεσιών υγείας λόγω ρευματικών νοσημάτων. Το ποσοστό συμμετοχής ανήλθε στο 82.1%. Ο επιπολασμός των χρόνιων προβλημάτων υγείας, της μακροχρόνιας και της βραχύχρονης ανικανότητας, των επισκέψεων στο γιατρό και της συνταγογράφησης ή μη φαρμάκων που οφείλονται σε ρευματικά νοσήματα υπολογίστηκαν στο γενικό πληθυσμό σε 14.3, 4.3, 2.9, 2.8, 7.2, 2.0% αντίστοιχα. Σε σύγκριση με άλλες μείζονες ασθένειες τα ρευματικά νοσήματα αποτέλεσαν την πιο κοινή αιτία χρονιων προβλημάτων υγείας (38.7%), μακροχρόνιας ανικανότητας (42.7%), βραχύχρονης ανικανότητας (26.2%) και επισκέψεων σε ιατρείο (47.2%) ενώ ήταν η δεύτερη αιτία συνταγογράφησης (24%) ή μη (17.7%) φαρμάκων. Τα ρευματικά νοσήματα ήταν η κύρια αιτία νοσηρότητας για 5 από τους 6 δείκτες σε άτομα κάτω των 65 ετών. Παρουσιάστηκε συσχέτιση του θηλυκού γένους, της ηλικίας ≥45 και της παχυσαρκίας με όλους τους παράγοντες νοσηρότητας που σχετίζονται με τα ρευματικά νοσήματα. Συμπερασματικά τα ρευματικά νοσήματα αποτελόυν μείζον πρόβλημα δημόσιας υγείας και κρίνεται αναγκαίο να σχεδιαστεί ανάλογα η προπτυχιακή και μεταπτυχιακή εκπαίδευση, η έρευνα και οι υπηρεσίες υγείας.

Τα καρδιαγγειακά  νοσήματα σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ. εκτιμάται ότι αντιπροσώπευσαν στις περισσότερες αναπτυγμένες χώρες και σε πολλές αναπτυσσόμενες, τον κύριο όγκο τόσο της θνησιμότητας όσο και της νοσηρότητας. Με τη βελτίωση του προσδόκιμου επιβίωσης, προβλέπεται ότι κατά τα επόμενα χρόνια, το ποσοστό των ατόμων των 65 ετών θα αυξηθεί.
Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η διερεύνηση των επιδημιολογικών δεδομένων μεταξύ ηλικιωμένων και καρδιαγγειακών νοσημάτων. Mε τη δυσανάλογη αύξηση των ηλικιωμένων σε παγκόσμιο επίπεδο, ο αριθμός των ηλικιωμένων ασθενών με καρδιαγγειακή νόσο θα επεκταθεί σημαντικά.
Υλικό και μέθοδος: Αναζητήθηκε βιβλιογραφία σε διάφορες ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων (Medline, Scopus, EMBASE και Cochrane Library) για να προσδιορίσουμε άρθρα σχετικά με την επιδημιολογία καρδιαγγειακών νοσημάτων που δημοσιεύθηκαν στο χρονικό διάστημα 1971-2007. Η αναζήτηση πραγματοποιήθηκε χρησιμοποιώντας τους ακόλουθους βασικούς όρους: επιδημιολογία, ηλικιωμένοι, επιπολασμός, επίπτωση, καρδιαγγειακά νοσήματα, θνησιμότητα, και νοσηρότητα.
Αποτελέσματα: Από την ανασκόπηση της βιβλιογραφίας τόσο στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής όσο και στην Ευρώπη προκύπτει ότι στη μεγάλη ηλικία, τόσο η επίπτωση όσο και ο επιπολασμός της καρδιαγγειακής νόσου αυξάνονται. Ίδια ποσοστά επιπολασμού σε αυτή τη συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα έδωσαν και έρευνες στην Ελλάδα. Σχεδόν τα δύο τρίτα του συνόλου των θανάτων στις γυναίκες και στους άνδρες ≥ 65 ετών οφείλονται σε κάποια εκδήλωση των καρδιαγγειακών νοσημάτων. Η νοσηρότητα και η θνησιμότητα της καρδιαγγειακής νόσου υπόκειται σε ευρεία γεωγραφική διακύμανση τόσο μεταξύ των διαφόρων χωρών όσο και στο εσωτερικό τους. Οι καρδιαγγειακές ασθένειες αποτελούν σημαντική αιτία αναπηρίας στους ηλικιωμένους.
ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΟΥ ΑΣΚΛΗΠΙΟΥ Copyright © 2010
Τόμος 9ος, Τεύχος 3ο, Ιούλιος - Σεπτέμβριος 2010
www.vima-asklipiou.gr Σελίδα 231
Η αθηροσκλήρυνση, η υπέρταση, ο διαβήτης, το κάπνισμα, η παχυσαρκία και η καθιστική ζωή, μεταξύ των άλλων, είναι υπεύθυνοι για την καρδιαγγειακή νόσο, η οποία προκαλεί το 70% όλων των θανάτων μετά την ηλικία των 75 ετών. Διαφορές προέκυψαν ως προς το φύλο, τη φυλή, την εθνικότητα, τη γεωγραφική κατανομή αλλά και το οικονομικό κόστος.
Συμπεράσματα: Η αυξανόμενη επιβάρυνση των καρδιαγγειακών παθήσεων κατά τη γήρανση αποτελεί οικονομική επιβάρυνση για τις κοινωνίες και τα συστήματά υγειονομικής περίθαλψης τους. Η έγκαιρη διάγνωση, πρόληψη, ανίχνευση, θεραπεία και πρόγνωση των καρδιαγγειακών παθήσεων στους ηλικιωμένους μπορεί να βελτιώσει τόσο την ποιότητα όσο και την ποσότητα της ζωής τους.

Τα προφίλ υγείας και ευεξίας δίνουν μια γενική εικόνα της κατάστασης της υγείας μιας χώρας, περιγράφοντας τα στοιχεία για τη θνησιμότητα, τη νοσηρότητα και την έκθεση σε βασικούς παράγοντες κινδύνου μαζί με τις τάσεις με την πάροδο του χρόνου. Αναπτύσσονται σε συνεργασία με την οργάνωση WHO European Member States. Όπου είναι δυνατόν, κάθε έκθεση συγκρίνει επίσης μια χώρα με μία ομάδα αναφοράς, η οποία είναι στην παρούσα έκθεση ολόκληρη η προαναφερόμενη ευρωπαϊκή οργάνωση  και τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης πριν από την 1η Μαΐου 2004. Για να καταστούν οι συγκρίσεις όσο το δυνατόν πιο έγκυρες, τα δεδομένα είναι κατά κανόνα από μια πηγή για να εξασφαλιστεί ότι έχουν εναρμονιστεί με λογικά συνεπή τρόπο. Τα στοιχεία της έκθεσης προέρχονται από τη βάση δεδομένων της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υγείας για όλους (HFA) του Περιφερειακού Γραφείου της WHO European Member States για την Ευρώπη. Τα δεδομένα HFA συλλέγονται από τα κράτη μέλη σε ετήσια βάση και περιλαμβάνουν μεταδεδομένα που προσδιορίζουν την αρχική πηγή δεδομένων για συγκεκριμένους δείκτες.

Σκοπός: Nα εκτιμηθεί η συχνότητα των  ρευματικών νοσημάτων, όπως ορίστηκε από την αναπηρία και τη χρήση των υπηρεσιών υγείας εξαιτίας αυτών, στον ενήλικο ελληνικό πληθυσμό.
Μέθοδοι: Η μελέτη εκπονήθηκε στο συνολικό πληθυσμό 7 κοινοτήτων (8547 άτομα) καθώς και σε άλλα  2100 (ανάμεσα σε 5686) τυχαία επιλεγμένα άτομα άλλων 2 κοινοτήτων . Οι ρευματολόγοι πραγματοποίησαν κατ 'οίκον επισκέψεις στους συμμετέχοντες προκειμένου να εκτιμήσουν τη συχνότητα της νοσηρότητας μέσα από  6 δείκτες αναπηρίας και χρήσης υπηρεσιών υγείας που σχετίζονται με ρευματολογικά νοσήματα ή με άλλες σημαντικές ασθένειες. Αποτελέσματα: Το ποσοστό συμμετοχής ανήλθε σε 82.1%. Ο επιπολασμός χρονίων προβλημάτων υγείας, χρόνιας αναπηρίας, προσωρινής αναπηρίας, ιατρικών επισκέψεων, χρήσης συνταγογραφημένων ή μη φαρμάκων λόγω ρευματικών νοσημάτων ανήλθε σε 14.3%, 4.3%, 2.9%, 2.8%, 7.2% και 2% αντίστοιχα. Συγκριτικά με άλλα σοβαρά προβλήματα υγείας τα ρευματικά νοσήματα ήταν η πιο κοινή αιτία χρονίων προβλημάτων υγείας (38.7%), χρόνιας αναπηρίας (47.2%), προσωρινής αναπηρίας (26.2%) και ιατρικών επισκέψεων (20.5%) ενώ ήταν στη δεύτερη θέση σαν αιτία χρήσης συνταγογραφημένων (24%) ή μη φαρμάκων (17.7%). Τα ρευματικά νοσήματα αποτέλεσαν την κύρια αιτία νοσηρότητας σε 5 από τους 6 δείκτες για άτομα ηλικίας 65 ετών και βρέθηκε συσχέτιση της νοσηρότητας από ρευματικά νοσήματα με το γυναικείο φύλο, την ηλικία των 45 ετών και τη παχυσαρκία.
Συμπέρασμα: Αυτά τα ευρήματα αποκαλύπτουν πως τα ρευματικά νοσήματα αποτελούν μείζον πρόβλημα δημόσιας υγείας και αυτό πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά το σχεδιασμό προγραμμάτων  προπτυχιακής και μεταπτυχιακής ιατρικής εκπαίδευσης, έρευνας και υπηρεσιών υγείας.